Cultuurshock

Wat waren de eerste dagen en weken intensief. Wennen aan mijn nieuwe leven voor 3 maanden hier in Malawi. Ondanks dat ik wel wat gewend ben na Zuid - Afrika is dit echt niet te vergelijken met daar. Mensen vragen het ook aan mij ‘is het een beetje hetzelfde’? Maar het is zo anders. Je ziet hier in Malawi dat je echt in een arm land bent. Hoofdwegen zijn geasfalteerd maar als je daarvan afrijd kom je al snel op hobbelige zandwegen. Vele huisjes die gemaakt zijn van klei met een stro dak.
Ik keek ernaar uit om weg te zijn uit het drukke Nederland. Waar alles steeds sneller moet en met zo min mogelijk mensen. Maar hier kom je tot het besef dat je toch veel meer vast zit in het hectische leven en het harde werken. Hier is het leven en het werktempo echt zo omgekeerd. Zoals ik in mijn vorige blog al schreef moet de school en de clinic om 8 uur ’s ochtends al beginnen. Maar de 1e personeelsleden komen rond 9 uur pas binnen druppelen. Wij zitten dan vaak al een half uur te wachten. Voordat er dan begonnen wordt met werken zijn we vaak nog een half uur verder.
Ook tussen de middag is het heel normaal dat er van 12.00 – 14.00 uur niets te doen is. Als we ’s middags op ‘outreach’ gaan wordt het laatste uurtje vaak wel opgevuld door reistijd.

Voor de lunch nemen wij altijd onze boterhammen mee. Hier zijn ze dat absoluut niet gewend en wordt tussen de middag nog even de lunch gekocht op de marktjes langs de kant van de weg of onderweg in de taxi kan er van alles gekocht worden: maïskolf, mango’s, bananen, gekookt eitje of een mandazi (soort oliebol). Ze vinden het heel gek dat we dat 2 keer op een dag eten.

Deze tweede week had ik weer nieuwe dingen om bij mee te kijken.
Maandag zat ik bij de ‘clinical officer’ (kan je vergelijken met arts-assistent in Nederland)zijn spreekuur. Druppelsgewijs kwamen er moeders met zieke kinderen binnen met verschillende klachten. De één had uitslag of was aan het hoesten. Ook had een kindje een pijnlijk been, er was in het ziekenhuis een foto gemaakt en die ging hij nu beoordelen. Ook was er een kindje wat hoge koorts had en na de malariatest gedaan te hebben bleek deze positief. Wat me heel erg opviel was dat hij heel erg snel antibioticatabletten voorschreef aan de hand van alleen de klachten. Zonder ook maar een laboratorium onderzoek te doen. Binnen een paar minuutjes was moeder en kind weer weg. Al met al was het niet echt een drukke ochtend en zag hij 10 patiëntjes.
’s Middags was mijn outreach op de school met Sylvia. Deze middag kwamen er 2 andere kinderen dan de vorige week. Een jongen en een meisje. Allebei moesten ze het alfabet op volgorde leggen op een A4 waar de letters al op stonden en hier moesten ze de houten letters, uit de bak, opleggen. Ondanks dat het er voorgedrukt stond vonden ze het nog moeilijk om de juiste letters te vinden.
Nadat het toch gelukt was moest ik woordjes van 3 letters maken en deze moesten zij dan met de letters maken. Nou dit was erg lastig. Dan is het niet meer op volgorde en dan weten ze echt niet welke letter ze nu moeten pakken en wijzen ze op goed geluk maar wat aan en hopen ze dat ik ‘ja’ knik. Het meisje deed het iets beter dan de jongen.

Dinsdag keek ik weer bij Sylvia mee. Eerst zat ik verkeerd omdat ik dacht dat ik op de school moest zijn dus om de wachttijd te doden was ik bij de kinderen op de grond gaan zitten in de hal met het speelgoed en met ze gaan spelen. Heel erg leuk. Maar als je er één aandacht geeft dan volgen er al snel meer die dit willen. Toen ik er achter kwam dat ik bij de clinic moest zijn ben ik er snel heengegaan. Sylvia was al bezig met een meisje wat erg druk was. Die kon maar een paar seconden haar aandacht ergens bij houden. Ze was heel even op de trampoline en gingen er al heel snel er weer vanaf. Sylvia probeerde haar rustig te krijgen door haar op een bal te krijgen en haar te gaan rollen of met een borsteltje over haar armen en benen wrijven. Maar al heel snel sprong ze weer op. Uiteindelijk ging ze naar buiten om rond het gebouw te rennen. Achter het gebouw hebben ze een rek staan waar de kinderen normaal zich aan kunnen vasthouden om te leren lopen maar zij gebruikte het om op te klimmen en soms ging ze hier ook wat verder mee waardoor ze afgeremd moest worden. Echt respect voor haar moeder als ze thuis ook zo is. Geen moment rust heeft ze dan en kan ze veel achter haar aanrennen.
Ook was er een jongen die verstandelijk erg beperkt was en die vind het geweldig op gekleurde balletjes van de ene bak in de andere bak te doen en wordt hier ook rustig van. Hij komt 2 keer in de week en als we hem zien geeft hij altijd een hand.
’s Middags was ik weer op de school te vinden. Nu bij teacher Stella. Zij geeft dan les aan de oudere kinderen met een beperking. Deze zijn zeker boven de 16 jaar en te oud om bij de jongere overdag in de klas te zitten dus daarom komen ze ’s middags 2x in de week. Eigenlijk wordt dezelfde stof behandeld als bij de jongere de volgende ochtend weer. Wat is er in de klas allemaal te vinden. Deze woorden werden opgeschreven en moesten ze dan ook overschrijven in hun schrift. Hier zag je echt dat concentratie erg laag was. Een jongen en een meisje hadden de grootste verhalen. En er werd dan weinig gewerkt.
Eén iemand proberen te helpen en voorgedaan in het schrift wat ze moest schrijven maar het lijkt echt niet duidelijk. Als ik het potlood weer terug gaf. Schreef ze gewoon haar eigen ding.

Woensdagochtend hadden we met z’n drieën afgesproken om dan alle drie op de school aanwezig te zijn zodat we tijden de ‘break’ tussen 11 – 12 uur wat kunnen ondernemen met de kinderen. Ze lopen vaak wat maar rond en er gebeurt weinig. Toen hadden we bedacht om een bal te pakken en met ze te spelen. Maar dat valt nog niet mee. Want echt ze vragen allemaal om dezelfde aandacht. Voor je het weet heb je een aantal kinderen om je heen. Moeders vonden het helemaal geweldig. Die hadden we op een gegeven moment als toeschouwers en brachten ook steeds andere kinderen bij ons. We probeerde iedereen dezelfde aandacht te geven. En met het overgooien van de bal, dat iedereen de bal een keer gegooid had. Hoe moeilijk het soms was voor sommige kinderen. Omdat de één wel kan lopen en de ander niet. De één wel de armen kan bewegen of niet vraagt het bij ieder kind toch een andere aanpak en zijn niet alle spelletjes mogelijk. Maar met het minste zijn ze al tevreden omdat het voor hen allemaal nieuw is. Na de lessen worden ze ook echt aan hun lot overgelaten.
’s Middags ging ik nu er weer is op uit, naar Lumbadzi. Dit keer bij de overstapplaats geen boyfriend die zei dat ik zijn vrouw was. Hij was nu druk aan het werk om de helpen bij het vol krijgen van de busjes. Maar nu moesten we wachten en werd de weg vrijgehouden omdat er een belangrijk iemand aan kwam. Iedereen werd van de weg afgestuurd door langs de kant staande politieagenten. Na ongeveer een kwartier kwamen er eerst verschillende politieagenten op de motor voorbij, één voor één. En na nog eens 5 minuten kwam de stoet aan. En wat bleek…het was de president die voorbij kwam met zijn gevolg. Verschillende belangrijke auto’s gingen als een razende voorbij met soldaten en al als beveiliging waarschijnlijk. En toen ze voorbij waren ging alles gewoon weer zijn gang. Maar dan op dat moment staat alles echt even stil.

Aan aandacht geen gebrek ook op straat. Eén grote familie zijn ze hier. Als de Malawianen onze aandacht willen trekken roepen ze heel hard ‘sister’ of ‘madam’. Door de kinderen die we tegen komen onderweg wordt ‘Azungu’ naar ons geroepen. Wat letterlijk blanke betekent. Hier in Malawi voel je, je echt een belangrijk persoon bent.
Donderdag ging ik een dag op stap met Harry, de fysiotherapeut, en Mabel, de teacher. Ons vervoermiddel is dan de TUK TUK. Het is zeker een uur en 20 minuten rijden naar onze eerste bestemming ‘Chitukula’. En dan het grootste gedeelte over hobbelige zandwegen. Vele dorpjes gaan we voorbij. Vervelen doe je, je niet onderweg. In de TUK TUK zijn we al een verschijning. Vele mensen en kinderen zijn op straat. De vraag is dan of ze wel werk hebben of naar school gaan. Mannen en vrouwen zitten voor hun huis of ze heel de dag niets anders te doen hebben. De meeste kinderen gaan niet naar school en lopen ook wat op straat rond of spelen met elkaar. Maar als ze mij dan zien zitten kijken ze verbaasd op en roepen vol verbazing ‘Azungu’. En ze vinden het helemaal leuk als je dan ga zwaaien. Die lach op hun gezicht helemaal mooi. Maar dan voel je, je soms echt de koningin als je zo in de TUK TUK zit en aan het zwaaien bent en er zo enthousiast gereageerd wordt.
Het was die ochtend ook niet druk met moeders en kinderen. 3 kinderen in totaal waren er gekomen. 2 voor Harry en 1 voor Mabel. Heel mooi om Harry bezig te zien. Hoe klein de kinderen ook zijn. Hij gooide een kleintje in de lucht totdat hij schaterde van het lachen. Of samen het kleintje in een doek leggen en dan als een hangmat heen en weer bewegen of rollen in het doek.
’s Middags gingen we naar Nambuma. Ondertussen hadden we Treza ook nog opgehaald. In Nambuma was er een gezin waar 4 kinderen doof waren. Treza ging kijken wat de kinderen allemaal al konden van schrijven. Ze waren van 7 tot 19 jaar oud. Heel apart om te zien, waarschijnlijk toch iets genetisch. Moeder kon wel horen. Ondanks dat ik weinig gedaan had die dag, was het echt wel een leerzame dag. Veel gezien!!

De weekenden zijn heerlijke dagen om bij te komen van 5 dagen werken.
Toch wordt er op zaterdag nog wel even hard gewerkt en de was gedaan. Want ja wij hebben hier geen wasmachine dus alle was moet met de hand gewassen worden in een emmer. Dat is wel heel even wat anders. En dan kom je wel heel even tot het besef dat het heel fijn is om normaal een machine ervoor te hebben. Maar ook het besef dat het hier gewoon dagelijkse kost voor de vrouwen is om de was zo te doen. En dan waarschijnlijk niet voor één persoon maar voor een heel gezin.
De eerste zaterdag waren we, eind van de ochtend, de stad in gegaan om deze zelf wat meer te leren kennen. Eerst lunchen bij een restaurantje. Hierna verschillende winkeltjes afgegaan. Allereerst kijken om een omslagdoek te kopen voor over onze kleding tijdens het werken met de kinderen. En we waren op zoek naar een boekje om Chichewa te leren. Met hulp van behulpzame jongens uiteindelijk de winkel gevonden, maar we moesten wel naar hun tekeningen kijken. Hierna nog boodschappen gedaan voor het weekend. Lekker rustig aangedaan dus.
Het 2e weekend zijn we op zaterdag onder begeleiding van William naar de tweedehands markt geweest. Het werd niet aangeraden om hier als blanke alleen heen te gaan. Voordat je er komt moest je een gammele brug over waar je zelfs voor moest betalen ook al kostte het bijna niks. Wel heel erg grappig. Na de brug kwamen we gelijk op de markt. En wat je dan ziet. Aan één stuk door kraampjes met hoopjes kleding. Niks geen kleding op een rek op maat gesorteerd. Wel was het vaak dat er een kraam was voor spijkerbroeken, kinderkleding, dameskleding of ondergoed.
Toen we aan het einde van de markt kwamen liepen we door een erehaag van mensen die langs de kant van de weg stonden met verschillende kledingstukken in hun armen om zo alles aan te bieden en eventueel te verkopen. Je zal er maar staan in de brandende zon.
Onderweg vertelde we aan William dat we ’s middags van plan waren om naar de opening van het stadion te gaan, eigenlijk hemelsbreed, bij ons in de achtertuin. Hij raadde ons dit echt niet aan omdat er heel veel mensen op af. De toegang tot de wedstrijd die gehouden werd tussen Malawi en China (China omdat die het stadion gebouwd heeft) was gratis en de president zou er aanwezig zijn. Hij wilde wel met ons meegaan om te kijken of het veilig was. Zo gezegd zo gedaan. Maar toen we uit het busje stapte zagen we al snel een heleboel mensen buiten het hek staan die het stadion niet meer in konden. Ook werden er met stenen gegooid om de mensen van het hek vandaan te houden. Absoluut niet veilig dus. Ook wij, als blanken, werden opgemerkt door de mannen en vroegen ze de aandacht. Het hielp denk ik wel dat William erbij was anders was hun gedrag vast minder gereserveerd. Het was absoluut niet veilig. We besloten om terug naar huis te lopen. Omdat er 2 bruggen er niet meer waren werd het een aardige wandeling.

Doordat we zoveel verschillende dingen zien en doen gaat de tijd erg snel. Het is vooral weer een grote ervaring die ik weer mee kan nemen. Maar bovenal, en daar ben ik eerlijk in, ben ik toch weer anders gaan denken over bepaalde dingen. Ondanks dat er heel veel in Nederland veranderd is en heel veel wel goed geregeld. Het besef is er dan wel dat het niet allemaal vanzelfsprekend is deze vooruitgang. Terwijl je hier zo’n andere wereld zie. Mensen leven hier echt van dag op dag. Ze maken zich geen zorgen over morgen en dat heeft ook zo z’n gevolgen.

Maar ondanks dit alles geniet ik!! Tot de volgende keer weer.

Liefs Anja